Zbrojne podziemie w Gorcach i Beskidach spotkanie autorskie z Dominiką Kalagą

W nowotarskiej Bursie Gimnazjalnej im. dra Jana Bednarskiego unosił się duch przeszłości oraz zapach świeżo skoszonego zboża i koniczyny, ale także leśnego igliwia i świeżo nasmarowanej broni. Wszystko to za sprawą spotkania jakie stało się udziałem Pani Dominiki Kalagi i jej interesującej książki poświęconej oddziałowi partyzanckiemu z limanowszczyzny. Popołudniową promocję publikacji zagaili wspólnie organizatorzy tegoż wydarzenia tj. Danuta Hajnos Prezeska Towarzystwa Bursy Gimnazjalnej, Stanisław Barnaś Prezes Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego w Nowym Targu i Radny Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz Robert Kowalski Prezes Oddziału PTH w Nowym Targu.

Do uczestników okolicznościowy adres skierowała Pani Urszula Nowogórska Przewodnicząca Sejmiku Województwa Małopolskiego, która objęła spotkanie honorowym patronatem. W swoim liście napisała m.in.:

„Kultywowanie naszej historii i tradycji ma kapitalne znaczenie dla rozwoju i wzrastania wielkich wspólnot, takich jak Naród, lecz także i tych mniejszych – lokalnych i regionalnych. Polska w swoich dziejach wielokrotnie przeżywała momenty  trudne i tragiczne szczególnie wiele było ich w minionym wieku. Wiemy na ten temat dużo, jednak wiedza ta powinna być cały czas poszerzana i ubogacana. Owo poszerzanie i ubogacanie wiedzy od lat jest misją Polskiego Towarzystwa Historycznego, któremu za to dziękuję. 

Cieszę się,  że chcecie Państwo przybliżać historię Ojczyzny i małych ojczyzn młodym obywatelom. To ważne i szlachetne dzieło, dlatego  z radością obejmuję patronatem spotkanie autorskie 12 czerwca br. Życzę by było ono owocne i przyniosło jego uczestnikom wiele nowej wiedzy i pełniejszego spojrzenia na skomplikowane losy Polski. Mam również nadzieję, że Państwa piątkowe spotkanie będzie początkiem szerszego cyklu zapoznawania młodych Małopolan z ich historią, co bez wątpienia  stanowić będzie fundament ich tożsamości”.

Publikacja pt. „Nie o taką Polskę walczyli. Historia Oddziału „Opór” we wspomnieniach partyzantów”, to praca wyjątkowa, bowiem w umiejętny sposób połączyła naukowe opracowanie trudnego i skomplikowanego zagadnienia wojny i okupacji z interesującą narracją pamiętnikarską. Te dwa nurty przekazu historycznego doskonale się przenikają. Praca poświęcona jest działalności oddziału Ludowej Straży Bezpieczeństwa „Opór” pod dowództwem Wojciecha Dębskiego „Bicza”. Oddział ów walczył przeciwko niemieckiemu  okupantowi do roku 1945, a powojenne losy jego żołnierzy stały się smutnym epilogiem bohaterskich zmagań i dowodem opresyjności nowego systemu – władzy komunistycznej.

Podczas spotkania autorka nie ograniczyła się tylko do omówienia działalności zbrojnej  oddziału,  ale także nawiązała do przedwojennych korzeni ruchu ludowego na terenie Podhala i Limanowszczyzny. Dlatego nie mogło zabraknąć odwołań do genezy i przebiegu strajków chłopskich w Małopolsce, w tym tragicznych wydarzeń w Kasince Małej w 1937 roku. Swoją wypowiedź uzupełniła interesującą prezentacją zawierającą szereg mało znanych zdjęć i dokumentów archiwalnych.

Bohaterką piątkowej promocji była Pani Dominika Kalaga, historyk, polonistka i  nauczycielka z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Od szeregu lat związana z Zespołem Szkół Techniczno-Informatycznych w Mszanie Dolnej. Jest również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Klubu Nauczyciela Historii przy Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Z pasją angażuje się w promowanie kultury i historii regionu, podejmuje różnorodne działania w ramach ogólnopolskich projektów edukacyjnych.

W drugiej części piątkowej promocji organizatorzy przygotowali nie lada gratkę dla miłośników barwy i broni. Oto bowiem Pan  Michał Maciaszek prezes Zarządu Powiatowego  Ligi Obrony Kraju w Nowym Targu oraz członek zarządu PTH, przygotował pokaz sprzętu wojskowego stanowiącego wyposażenie oddziałów partyzanckich w okresie II wojny światowej. Zaprezentował i fachowo omówił umundurowanie i uzbrojenie jakie wykorzystywały oddziały leśne w okresie walki o niepodległość w latach 1939-1947. Nie zabrakło zatem  tak popularnego  i niejednokrotnie opisywanego w literaturze przedmiotu ręcznego karabinu maszynowego MG 42, słynnej rosyjskiej „Dykty” czy też pistoletów maszynowych  Sten i  „Pepesza”.  Uczestnicy prezentacji mogli nie tylko obejrzeć, ale również „dotknąć” historii jaka została zapisana w szeregu oryginalnych eksponatach. Na zaimprowizowanej wystawie znalazły się również „sylwetki” polskiego partyzanta i żołnierza niemieckiego, co z całą pewnością wzbogaciło i wzmocniło przekaz treści o tragicznych wydarzeniach z okresu wojny i okupacji.

Po wykładzie oraz prezentacji był czas na pytania od publiczności. W ich trakcie wywiązała się interesująca dyskusja nie tylko na temat samej publikacji, ale także o wychowaniu patriotycznym młodzieży tudzież  roli historii w życiu młodych ludzi. Na koniec do autorki,  Pani Dominki Kalagi ustawiła się nie mała kolejka chętnych uzyskać jej autograf na kartach tej niezwykle interesującej książki. Warto w tym miejscu wspomnieć  o wydawcy i mecenasie publikacji a mianowicie: Zespole Szkół Techniczno-Informatycznych w Mszanie Dolnej oraz Starostwu Powiatowemu w Limanowej, którzy wsparli ją organizacyjnie i finansowo.    

Organizatorami piątkowego spotkania byli wspólnie: Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu, Zarząd Powiatowy Polskiego Stronnictwa Ludowego w Nowym Targu oraz Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej w Nowym Targu. Patronat honorowy objęła Pani Urszula Nowogórska Przewodnicząca Sejmiku Województwa Małopolskiego.

(ROCH)