(11.04.2006) Wojciech Szatkowski: "Staraniem wydawnictwa BOSZ ukazała się dwutomowa publikacja, odtwarzająca zakopiańskie dzieje Rafała Malczewskiego do 1939 r. w kontekście sztuki polskiej i życia artystycznego w Zakopanem w latach 1918-1939.
Rafał Malczewski urodził się 24 października 1892 r. w Krakowie, był synem słynnego malarza Jacka Malczewskiego. W Zakopanem, w którym mieszkał w latach 1917 – 1939 r. był szeroko znanym literatem, publicystą, malarzem, a także taternikiem i narciarzem. Malował głównie krajobrazy tatrzańskie i obrazy o tematyce narciarskiej. Od 1924 r. wystawiał swe prace w kraju i za granicą. Ogłosił też liczne artykuły i felietony o tematyce tatrzańskiej. W 1928 r. wydał zbiór nowel „Narkotyk gór”, potem książkę „Tatry i Podhale” (1935), a także dwie książki ze zbiorami swoich felietonów „Trzy po trzy o sporcie” (1938), „Od cepra do wariata” (1939), a po wojnie „Pępek świata” i szereg innych publikacji. Zmarł 15 lutego 1965 r. w Montrealu w Kanadzie.
Wydana obecnie książka to dwutomowa publikacja wydana z okazji wystawy pod tytułem „Rafał Malczewski i mit Zakopanego”, prezentowanej obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie od 6 kwietnia do 25 czerwca 2006 r. Wystawa ta będzie następnie pokazywana w galerii sztuki im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich w Zakopanem. „Rafał Malczewski i mit Zakopanego” tom I, wybór, opracowanie, tekst: Dorota Folga-Januszewska. „Zakopane w czasach Rafała Malczewskiego”, tom II, zawiera teksty następujących autorów: Lesława Dalla, Doroty Folgi-Januszewskiej, Teresy Jabłońskiej, Michała Jagiełły, Henryka Josta, Elżbiety Jost-Kleczkowskiej, Urszuli Kozakowskiej-Zauchy, Stefanii Krzysztofowicz-Kozakowskiej, Marii Kurpik, Janusza Odrowążą-Pieniążka, Macieja Pinkwarta, Wojciecha Skarbek-Wojczyńskiego, Jacka Woźniakowskiego, Anny Żakiewicz. Redakcja i ze wstęp: Dorota Folga-Januszewska i Teresa Jabłońska.
Jak piszą autorzy publikacji: - Mit Zakopanego okresu międzywojnia (1918-1939) to jedno z najważniejszych zjawisk kształtujących odrębność sztuki i kultury polskiej. Jednym z jego najważniejszych twórców i piewców był Rafał Malczewski (1892-1965) – syn Jacka, artysta, którego nazwisko łączone bywa częściej z literaturą, niż sztuką. Autor kilkuset obrazów, kilku tysięcy akwarel, kilkudziesięciu esejów, książek, felietonów, twórca scenariusza filmu „Biały ślad” (od którego rozpoczyna się zjawisko zwane „filmem górskim” w Polsce), współautor z Ferdynandem Goetlem sztuki teatralnej i autor słuchowisk radiowych – mimo olbrzymiego dorobku i najwyższych laurów artystycznych w przedwojennej Polsce, pozostaje twórcą prawie zapomnianym, głównie ze względu na rozproszenie dzieł i niedostępne wcześniej archiwalia. Rafał Malczewski był także alpinistą, znakomitym narciarzem, członkiem TOPR, propagatorem nowego stylu sportowego. W 1939 r. Malczewski wyjechał z Polski, przez Francję, Hiszpanię, Portugalię, Brazylię, Stany Zjednoczone, do Kanady, gdzie w tęsknocie za Zakopanem, chory i w tragicznych warunkach materialnych dopisał rozdział „Mitu Zakopanego”, znany nam jako zbiór felietonów: „Pępek świata. Wspomnienia z Zakopanego”. Książka ta, pisana w rozgoryczeniu na emigracji, okrojona przez cenzurę, wydana została w warszawie w 1960 r., dogłębnie zniekształcając opinię o artyście. Obecne publikacje: zarówno tom I – odtwarzający dzieje twórcy do 1939 r., jak i tom II – omawiający kontekst sztuki polskiej w Zakopanem w latach 1918-1939 (a trzeba pamiętać, że bywali tam niemal wszyscy wybitni polscy artyści tego czasu) –są pierwszą próbą odtworzenia jednego z najbardziej zapomnianych, a znakomitych okresów sztuki. Publikację można zakupić w twardej lub miękkiej oprawie w gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego przy ulicy Krupówki 10".