(14.01.2009) Henryk Urbanowski: "Wielu rabczan, ale także mieszkańców Chabówki, Ponic, Rdzawki, Skomielnej Białej, Spytkowic, Szczawnicy i Zakopanego wzięło udział w wieczorze pamięci zmarłego przed rokiem sportowca i artysty Jana Fudali, który odbył się w sobotę 10 stycznia. Impreza nieoczekiwanie rozrosła się o dodatkowe wydarzenia. Do Miejskiego Ośrodka Kultury przyjechała Muzyka Gorczańska z częścią zespołu „Robcusie” i dzięki temu odbyło się jeszcze wspólne kolędowanie, zarówno w Galerii pod Aniołem jak i nieco później w Teatrze Lalek Rabcio.
Wieczór rozpoczął się od wernisażu wystawy fotograficznej „Jasiek z Gorców – jakim był”, której otwarcia dokonała burmistrz Rabki-Zdroju pani Ewa Przybyło. W krótkim wystąpieniu uświadomiła zebranym gościom, jak duży był wpływ Jaśka z Gorców na podtrzymanie kultury ludowej w Rabce i okolicach, dla rozwoju dziecięcych zespołów folklorystycznych (Kropianka, Robcusie i Kropianki w Rabie Wyżnej oraz Harenda i Zornica w Zakopanem i Zagórzanie w Kasinie Wielkiej – przyp. od redakcji). Jeszcze niedawno tylko Jan Fudala uczył w Rabce dzieci malowania na szkle w swym Muzeum Gorczańskim, a dziś w Muzeum im. Władysława Orkana malują z najmłodszymi Natalia Klęsk i Maria Sarka, a w Galerii pod Lilianną Wiktoria Handzel, Ewa Piechota i Agnieszka Wańkowicz-Marczak. Przywrócona natomiast przez Fudalę tradycja jarmarków sztuki i ginących zawodów organizowanych wokół starego kościółka św. Marii Magdaleny została podtrzymana i jarmarki te stanowią jedno z największych wydarzeń kulturalnych w Rabce przyciągających latem kuracjuszy i turystów.
W wieczorze pamięci Jana Fudali wzięli udział członkowie jego rodziny – wdowa Lubomira Noewa-Fudala, córka Katarzyna, zięć Jerzy Tęcza i wnuczka Jagódka oraz siostra – Anna Filas. Wśród gości zauważyliśmy radnego powiatu nowotarskiego Marka Szarawarskiego z małżonką i radną miasta Rabka-Zdrój Elżbietę Szarawarę. Dominowali członkowie oddziału gorczańskiego Związku Podhalan z prezeską Teresą Wójciak i wiceprezesami Wiktorem Zachwieją i Kazimierzem Zapałą na czele. Związek Podhalan był zresztą współorganizatorem wieczoru.
Podczas wernisażu głos zabierało wiele osób. Piotr Kowalcze wspominał, że to Jan Fudala skrzyknął dwie rodziny – jego i Tokarczyków i tak powstała Muzyka Gorczańska. Pani Janina Zachwieja ze Szczawnicy opowiadała, jak dużym szacunkiem darzył Jan Fudala jej rodzinę, a zwłaszcza zmarłego tydzień po nim jej męża Tadeusza Zachwieję-Bulisia, jednego z Tischenrowskich mędrali, grającego rolę Empedoklesa w serialu „Historia filozofii po góralsku”. Jan Surówka opowiadał natomiast o Fudali jako nauczycielu góralskiego tańca – „Mnie nauczył, a teraz ja przekazuję tę wiedzę i umiejętności następnym pokoleniom” – stwierdził.
Ale to jeszcze nie koniec: kilka własnych wierszy poświeconych Janowi Fudali odczytał Kazimierz Zapała. Wojciech Gracz, organista, student piątego roku Akademii Muzycznej w Krakowie odegrał na pianinie kantatę Bacha (Jan Fudala często organizował Wojtkowi koncerty w starym kościółku). I last but not least – Jan Ciepliński zawiesił na jednej ze ścian galerii swój artystyczny fotoreportaż „Ostatnia droga Jaśka z Gorców” pokazujący uroczystości pogrzebowe oraz rekonstrukcję okoliczności jego śmierci.
Główna wystawa to 71 prac fotograficznych ośmiorga autorów (Barbary Dąbrowskiej, Jerzego Dudy, Stanisława Gała, Zenona Żyburtowicza, Krzysztofa Wójcika, Kazimierza Zajdy i rabczańskiego fotoreportera Piotra Kuczaja, części autorów zdjęć nie udało się zidentyfikować) pokazujących Jana Fudalę w gronie rodziny, wśród rozlicznych przyjaciół i obrazujących rozliczne sfery kultury, sportu i życia społecznego, w jakich zaznaczył swą obecność. Wystawa ta była już pokazywana w restauracji „U Wnuka” w Zakopanem, we dworze na Wysokiej, w Domu Parafialnym w Rabie Wyżnej i Miejskim Ośrodku Kultury w Nowym Sączu. W rabczańskim MOK będzie ją można oglądać do 22 stycznia, skąd zostanie przewieziona do siedziby oddziału Gorczańskiego Związku Podhalan i zostanie odsłonięta podczas uroczystości opłatkowych 25 stycznia.
Drugim ważnym wydarzeniem wieczoru poświęconego Janowi Fudali był spektakl „Niebiańskie listy”, które w Teatrze Lalek Rabcio przedstawiła Scena Poetycka Teatru Robotniczego im. Bolesława Barbackiego z Nowego Sącza. Scenariusz z wierszy Jana Pawła II („Tryptyk rzymski”), utworów Jana Fudali, Wandy Czubernatowej, Stanisława Nędzy-Kubińca, Izabeli Zającówny, Rafała Linkowskiego i Wojtka Bellona ułożył Zbigniew Kukla. On też spektakl wyreżyserował i sam w nim wystąpił. A oprócz niego zagrali: Małgorzata Czech, Dorota Kaczmarczyk, Iwona Znamirowska, Wojciech i Alek Kaczorowie, Sławomir Bodziony i Wiesław Grodzki (także autor scenografii). Muzykę dobrał Janusz Michalik, światłami operował Karol Majkrzak, wspomagany przez Gabriela Gacka a stroje zaprojektowała Izabela Wiatrak.
„Niebiańskie listy” były już prezentowane w krótszej wersji rapsodycznej we dworze na Wysokiej i pod pomnikiem Adama Mickiewicza na sądeckich Plantach (z udziałem Muzyki Gorczańskiej). W pełnej wersji scenicznej dwukrotnie wystawiane były w Nowym Sączu i raz w Rabie Wyżnej.
Rabczańska publiczność bardzo gorąco przyjęła spektakl. Trzykrotnie przerywała go oklaskami, a na koniec zgotowała wykonawcom owację na stojąco.
-Macie bardzo wrażliwą i rozumną publiczność – powiedziała nam jedna z aktorek, Dorota Kaczmarczyk. – Graliśmy mniej ekspresyjnie niż dotychczas, staraliśmy się nieco złagodzić emocje. – A jednak wasi widzowie doskonale wyczuli momenty kulminacji rozłożone w tym spektaklu – dodał Zbigniew Kukla. – No i te owacje na koniec! To zawsze jest najlepsza nagroda dla aktorów i reżysera. Takiego przyjęcia dotąd nie mieliśmy – dodał.
P.S. Za naszym pośrednictwem Związek Podhalan Oddział Gorczański, rodzina i przyjaciele śp. Jana Fudali serdecznie dziękują dyrektor MOK p. Joannie Lelek i dyrektorowi Teatru Lalek Rabcio p. Zbigniewowi Wójciakowi oraz ich współpracownikom za udzielenie wszechstronnej pomocy w przygotowaniu wydarzeń tego wieczoru.
Specjalne podziękowania ślemy także dla burmistrz Rabki-Zdroju p. Ewy Przybyło za objęcie wieczoru pamięci Jaśka z Gorców patronatem (w przypadku wystawy fotograficznej od początku jej wędrówki – od Zakopanego do Rabki, a może i dalej)."

Foto-relacja (zdjęcia Piotr Kuczaj piotr.kuczaj@neostrada.pl):