Rodzaje raków na buty: które wybrać do konkretnych warunków?

Jeśli rozważasz chodzenie po górach w sezonie, w którym możesz na swej drodze napotkać śnieg i lód, zdecydowanie musisz pomyśleć o wyposażeniu się w raki. Rzecz wydaje się prosta, ale tylko do momentu, w którym okazuje się, że istnieje kilka ich odmian, a wybór wpływa na efektywność poruszania się po zamarzniętych szlakach. Dlaczego nie można wybrać pierwszych lepszych raków?

Różnice w sposobie wykonania raków zależą od tego, do jakiej aktywności mają docelowo służyć. Czym innym są warianty produkowane z myślą o biegaczach górskich, a czym innym te przeznaczone dla długich wędrówek. Podobnie istnieje rozróżnienie w zależności od tego, jak trudne mogą być podejścia. Wreszcie pozostaje jeszcze jedna kwestia, na którą początkujący nie zawsze zwrócą uwagę, a mianowicie to, że raki powinny być dopasowane do butów.

Raki a sztywność obuwia

Wybór raków zaczyna się już na etapie tego, czy podeszwa w butach jest wystarczająco sztywna. Ma to znaczenie szczególnie dla osób, które świadomie wybierają podeszwy bardziej elastyczne. Niestety, ale na potrzeby zimowych wędrówek będzie trzeba pomyśleć o obuwiu, które ogranicza pracę śródstopia, ale za to lepiej współpracuje z rakami.

W tym zakresie największe wymagania stawiają raki automatyczne, do których trzeba dość twardej podeszwy. Trochę więcej swobody wyboru dają raki półautomatyczne, ale również i w ich przypadku sztywność buta jest wysoce wskazana. Dopiero modele koszykowe pozwalają korzystać z podeszw o średnim poziomie giętkości.

Nie należy próbować marszruty ze sprzętem niedopasowanymi do butów. Możemy się przez to narazić na duże niebezpieczeństwo, a uszkodzeniu mogą ulec same raki na buty. Ale z drugiej strony warto też mieć na względzie, że te ograniczenia nie wynikają znikąd – raki o dużej sztywności po prostu lepiej sprawdzają się w terenie trudnym i stromym. Z kolei te półsztywne będą lepsze dla dłuższych wędrówek po terenie mniej wymagającym, choć nadal śnieżnym i lodowym.

Rodzaje raków

Wspomnieliśmy już o trzech podstawowych rodzajach raków – koszykowych, półautomatycznych oraz automatycznych. Rozwińmy temat, ponieważ zdecydowanie warto powiedzieć o nich coś więcej, niż tylko to, jak współpracują z butami o różnym poziomie elastyczności.

Raki koszykowe

Te modele są wybierane przez wielu początkujących miłośników górskich wędrówek. System koszyków na czubek i piętę buta sprawiają, ze łatwo je założyć i dopasować w taki sposób, aby były stabilne. Świetnie sprawdzają się w trakcie trekkingu, choć warto pamiętać, że ich zakładanie trochę trwa – a to może być istotne w sytuacji, w której przy niskich temperaturach zaczynamy je na jakimś odcinku zakładać.

Raki automatyczne

Te modele dla odmiany można zakładać bardzo szybko, ale ich konstrukcja (dźwignia z tyłu buta, z przodu specjalny pałąk) sprawiają, że potrzebne jest odpowiednio dopasowane obuwie. Mowa tu nie tylko o kwestii ich sztywności (o czym pisaliśmy powyżej), lecz również o rantach na podeszwie. Automaty sprawdzą się zarówno w trekkingu, jak i we wspinaczce po lodowcach.

Raki półautomatyczne

Na końcu wspomnijmy o wariancie pośrednim, czyli o półautomatach. W ich przypadku z przodu znajduje się koszyk (podobnie jak w rakach koszykowych), z tyłu natomiast dźwignia.