„Majstersztyk przyrody” – czyli to i owo o Dolinie Kościeliskiej

W dniu 24 października 2012 r. o godzinie 18.00, w klubokawiarni w Dworcu Tatrzańskim, Krupówki 12, odbędzie się kolejne spotkanie górskie z cyklu „Muzeum Tatrzańskie w Dworcu Tatrzańskim”. Tym razem Wojciech Szatkowski z Muzeum Tatrzańskiego oraz Magdalena Sitarz i Mateusz Sęk z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie przygotowali szereg ciekawostek związanych z „klejnotem Tatr”, jakim jest Dolina Kościeliska w Tatrach Zachodnich. Organizatorami spotkania są Dworzec Tatrzański, Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem.

Po wakacyjnej przerwie wracamy do tematyki górskiej i tradycyjnych wieczorów z nimi związanych, organizowanych w klubokawiarni Michała Pietrzaka w Dworcu Tatrzańskim. Tym razem tematem głównym wieczoru będzie Dolina Kościeliska. Wśród prezentowanych wspaniałości nie zabraknie oczywiście atrakcji historycznych, przyrodniczych, pasterskich tej wyjątkowej tatrzańskiej doliny, o której Stefan Żeromski słusznie napisał, iż jest „majstersztykiem przyrody”.

Jednym z głównych wątków związanych z Doliną Kościeliską, a stosunkowo dość mało znanych, są dzieje górnictwa i hutnictwa. Ta historia będzie jednym z głównych elementów prezentacji multimedialnej. Zaprezentujemy historię górnictwa i prac hutniczych w tym rejonie, począwszy od początków XVI wieku i powstania pierwszych sztolni wydobywczych i okresu poszukiwania rud srebra i miedzi. Pokażemy schemat wielkiej kopalni „Czarne Okno” znajdującej się w Żlebie pod Banie, kopalnię „Na Kunsztach”, opowiemy o szybach wydobywczych, znajdujących się w Żlebie Żeleźniak oraz na stokach Kopek i Małego Regla. Tę część prezentacji przygotowali studenci geologii Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Magdalena Sitarz i Mateusz Sęk.

Uzupełnieniem tej części spotkania będą opowieści o poszukiwaczach skarbów w Dolinie Kościeliskiej, legendy Jana Krzeptowskiego Sabały, między innymi jego opowieści o opowieści o „zaśpionym wojsku” i słynnych Wantulach. Zaprezentujemy także historię poznania doliny, a zwłaszcza zwyczaje pasterskie, produkcję słynnych serów „brusów”, z których słynęła Pyszna i uchodziły one za jedne z najlepszych serów pasterskich w tamtych czasach.

Dolina Kościeliska opisywana była w różnego rodzaju przewodnikach i literaturze. Zaprezentujemy wzmianki o tym miejscu z przewodników: Eugeniusza Janoty (1860), Walerego Eljasza (1870 i późniejszych), Tadeusza Zwolińskiego i Józefa Oppenheima. Przedstawimy pierwszych turystów i narciarzy w tym rejonie Tatr, pierwsze wycieczki, altany, karczmy i schroniska. Nie zabraknie oczywiście opowieści o legendarnym schronisku SN PTT w Dolinie Pyszniańskiej, które od ok. 1910 r. zawsze chętnie gościło narciarzy. Opowiadanie o Pysznej będzie dotyczyło wielu wątków: ducha schroniska, niejakiego Krupowskiego, księgi pamiątkowej, rysunków i wierszy.

Opowiemy między innymi o tym jak słynny naczelnik TOPR, Józef Oppenheim spadał kiedyś na nartach w Babie Nogi, jak Krzeptowski z Byrcynem zjeżdżali z Pyszniańskiej Przełęczy. Pokażemy też na slajdach dzieje obecnego schroniska na Małej Polanie Ornaczańskiej, jego dawnych i obecnych gospodarzy. To nie jedyne atrakcje tego wieczoru. Opowieść będzie dotyczyć także ciekawych nazw tatrzańskich w tej części Tatr, jak: Zbójnicka Dolinka (Dolinka pod Wysranki), Zbójnickie Okna, Zbójnicka Turnia, Zbójnicka Igła, Babie Nogi, Rękawica i Saturn. Bo o Kościeliskiej można opowiadać bez końca. Szykuje się więc długi wieczór...

Wstęp wolny.

Serdecznie zapraszamy.