Nowe muzeum w Zakopanem

Utworzenie w budynku „Palace” w Zakopanem muzeum męczeństwa oraz muzeum gór i wybitnych osób z nimi związanych – to główne cele listu intencyjnego, podpisanego przez marszałka Witolda Kozłowskiego i burmistrza Leszka Dorulę. W muzeum męczeństwa, które będzie pełnić funkcję instytucji kultury, mieszkańcy i odwiedzający miasto turyści będą mogli poznać historie związane z II wojną światową na terenie Podhala. Ekspozycja muzeum historii Zakopanego i gór będzie skupiać się na historii miasta i regionu, w tym – na związanych z nimi wybitnych postaciach. W budynku „Palace” powstanie muzeum, którego tematyka będzie uzupełnieniem istniejącej ekspozycji w placówkach Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.

- To jedno z miejsc szczególnie doświadczonych przez historię. To właśnie tutaj setki mieszkańców Podhala dawały przykład przywiązania do najważniejszych dla Polaków wartości, poświęcając za nie swoje zdrowie i życie. Utworzenie w budynku „Palace” muzeum to odpowiedni sposób, by należycie upamiętnić ich ofiarę - mówi marszałek Witold Kozłowski.

- Cieszę się, że dzięki współpracy z Marszałkiem, robimy dzisiaj kolejny ważny krok związany z powstaniem muzeum w budynku Palace, który został zakupiony w 2017 roku przez Miasto dzięki rządowemu wsparciu. Jego historia oraz historia katowanych i zamordowanych w nim osób w czasie II wojny światowej dziesiątki lat czeka już na godne upamiętnienie. Jesteśmy to winni naszym przodkom i Zakopanemu. Jestem wdzięczny wszystkim, którzy angażują się w tę sprawę - zaznacza burmistrz Leszek Dorula.

Budynek „Palace” został wybudowany w 1930 r. według projektu architekta Prota Komornickiego, na zlecenie doktora Włodzimierza Schneidera z Krakowa. Po wybuchu II wojny światowej w październiku 1939 r. budynek „Palace” został przejęty przez Niemców i przekształcony na siedzibę Grenzpolizeikommissariat Zakopane tj. działający na terenie Podhala Komisariat Policji Granicznej w Zakopanem.

Komisariat obejmował swoim nadzorem cały ówczesny powiat nowotarski, który rozciągał się od Makowa Podhalańskiego po Szczawnicę i od Rabki do południowej granicy Polski z 1939 roku. Niemcy urządzili w nim gabinety przesłuchań, biura, mieszkania, a w piwnicach zlokalizowano cele więzienne. Przetrzymywano w nich, torturowano i zamordowano setki osób z Zakopanego oraz Podhala, polskich działaczy ruchu oporu, sportowców, inteligencję, duchownych, a także cudzoziemców.