Czarne na białym

Urząd Miasta Zakopanego, Wydawnictwo Czarne, Muzeum Tatrzańskie oraz Fundacja „Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości” zapraszają na spotkanie z cyklu „Czarne na białym”, z udziałem ANDRZEJA DYBCZAKA, autora książki LAS DUCHÓW. Spotkanie odbędzie się dnia 1 sierpnia 2025 roku, w piątek, o godz. 18:00, w kawiarni „Kmicic” w Zakopanem przy ul. Staszica 11a. Rozmowę poprowadzi Maciej Krupa. Wstęp wolny – zapraszamy! Wydarzenie jest współfinansowane ze środków Urzędu Miasta Zakopanego.

Dla osób, które z rozmaitych względów nie będą mogły dołączyć do nas w kawiarni „Kmicic”, spotkanie będzie transmitowane na żywo na kanale YouTube Fundacji „Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości”, pod adresem: 

https://www.youtube.com/@fundacjazakopianczycy9887

W wyszukiwarce YouTube można też wpisać po prostu: „Fundacja Zakopiańczycy”

* * *

Las duchów to książka z gatunku literatury faktu. Jej kanwą jest poszukiwanie informacji o przedmiotach z tak zwanej kolekcji syberyjskiej Muzeum Etnograficznego w Krakowie, przywożonych w XIX wieku przez podróżników, zesłańców, ludzi interesu. W latach 2016-2019 autor kilkakrotnie jeździł na Syberię, rozmawiał z potomkami ludzi, do których takie rzeczy należały. Nieme przedmioty dały początek fascynującym historiom. O współczesnych i dawnych mieszkańcach tamtych terenów, o miejscach i kulturze od dziesięcioleci degradowanych na skutek decyzji podejmowanych w Moskwie. W centrum uwagi Dybczaka jest zawsze czujący człowiek na tle historii, natury, polityki albo czujące zwierzę, często od tego człowieka zależne.  

Olga Stanisławska napisała: „Te opowieści wciągają jak rzeki. Chciałoby się już w nich pozostać. Zanurzać się coraz głębiej w głosy ludzkie i nieludzkie, które razem składają się na świat. Ku spotkaniu z drugim człowiekiem, źródłem wiedzy i niewiedzy, jak mówi nam Andrzej Dybczak”.

A przewodnicząca jury tegorocznej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego Ludwika Włodek powiedziała w swojej laudacji: „Andrzej Dybczak napisał mądrą i skromną książkę o tragedii kolonizowanych narodów. O tym, jak zaborcze państwo kradnie podbijanym przez siebie nie tylko zasoby materialne, ale i duszę. Zrobił to bez głośnych publicystycznych haseł, a z pomocą kilku zapadających w pamięć obrazów. I cichych, czasem nawet nie do końca składnych, cedzonych przez zęby, jakby mimochodem, opowieści. Stworzył historię uniwersalną właśnie dlatego, że mocno zakorzenioną w konkretnym miejscu i czasie. Trudno o lepszą syntezę reportażu i literatury.

* * *

Andrzej Dybczak (ur. 1978) – etnolog, pisarz, dokumentalista. W Wydawnictwie Czarne opublikował reportaż Gugara, owoc podróży na północ Kraju Krasnojarskiego, literacką relację  ze spotkania z ewenkijskimi pasterzami reniferów. Niebawem ukaże się w Czarnem nowe, poprawione wydanie tej książki. Otrzymał za nią w 2012 roku Nagrodę Kościelskich. Autor jest także współtwórcą filmu pod tym samym tytułem, który uhonorowano między innymi nagrodą Złotego Lajkonika na 48. Krakowskim Festiwalu Filmowym oraz nagrodą za najlepszy debiut reżyserski na festiwalu filmowym Era Nowe Horyzonty. 

Wydał również zbiór opowiadań Pan wszystkich krów (Wydawnictwo Nisza 2017), nominowany do Nagrody Literackiej Nike 2018. Za swoją najnowszą książkę Las duchów (Wydawnictwo Nisza 2024) otrzymał w maju br. Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego, najbardziej prestiżowe wyróżnienie w dziedzinie literatury faktu w Polsce.